Rapor ve muhtaçlık kriteri yönünden bütün şartları taşıyan 18 yaş üstü engellilerin kendisine 2022 sayılı yasa kapsamında ödenmekte olan düzenli sosyal yardım aylığıdır.
En az %40 üzeri oranda engelli olduğunu yetkili bir hastaneden alınmış olan engelli sağlık kurulu raporu ile belgeleyen, belirlenmiş olan muhtaçlık kriterini sağlayan engelli Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına devletin sağladığı bir tür sosyal yardımdır.
Engelli aylığını 2 ana grupta incelemek mümkündür.
Rapor ve muhtaçlık kriteri yönünden bütün şartları taşıyan 18 yaşın altındaki engellilerin ebeveynlerine 2022 sayılı yasa kapsamında ödenmekte olan düzenli sosyal yardım aylığıdır.
18 yaş altı engelli yakını aylığı için belirlenmiş olan şartlar, 18 yaş üstü engelli maaşı ile aynı olmakla birlikte, engelli çocuğun ebeveynlerinden birinin sosyal güvenlik kurumlarından bir gelir veya aylık hakkından faydalanıyor olması, ya da isteğe bağlı prim ödeyenler dahil olmak üzere sosyal güvenlik kurumlarına uzun vadeli sigorta kolları kapsamında sigortalı olmayı gerektirecek şekilde bir işte çalışıyor olması bu aylığın hak edilmesi için bir engeldir. Yani normal engelli aylığında engellinin çalışmıyor ve isteğe bağlı da olsa uzun vadeli sigorta kollarına prim ödemiyor olması şartı, engelli yakını aylığı söz konusu olduğunda ebeveynlerde aranır. 18 yaşından küçük engelli yakınlarına aylık bağlanabilmesi için çocuk ile ebeveyn arasında fiilî olarak bakım ilişkisi bulunmalı, ve bakıcı ile bakılan kişinin aynı hanede ikamet etmesi şarttır.
2) Kişinin, 65 yas aylığı alıyor olması ya da %40 - %69 oranında engelinin bulunması sebebiyle engelli aylığı alması, fiilen bakacağı engelli yakını bulunması durumunda 18 yaş altı engelli yakını aylığı bağlanmasına engel değildir.
3) Yani kendisi bakıma muhtaç olmamak kaydıyla hem engelli aylığı, hem de engelli yakını aylığı alması mümkündür.
4) Kişinin, belirlenmiş gelir kriterini aşan birinin vasisi olması, kişiye ayrıca aylık bağlanmasına engel teşkil etmez.
Engelli maaşı engel durumu ve yaşa göre kişilere verilmektedir. Engelli aylığı şu kişilere verilmektedir;
Engelli maaşını hak etmek için gerekli kriterlerden birisi de haneye giren gelirin toplamının kişi başına düşen tutarın asgari ücretin artışına göre bağlanmıştır. 2021'de belirlenen net asgari tutardan AGI düşürülerek kalan miktarın 3/1 muhtaçlık sınırı altında kalması durumunda hak ediliyor.
2021 muhtaçlık sınırı şu şekilde hesaplanmaktadır.
Engelli ve engelli yakın aylıklar için muhtaçlık kriterinin belirlenmesinde hane geliri aşağıdaki esaslar dahilinde belirlenir.
Ve diğer tüm gelirlerin toplamının aylık ortalaması dahil edilerek yapılan hesaplama ile aylık hane geliri belirlenir.
65 yaş aylığı, engelli aylığı ve engelli yakını aylığı gibi 2022 sayılı yasa kapsamında bağlanacak aylıklara ilişkin başvurular, kişilerin kayıtlı ikametgâhının bulunduğu Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı'na yapılır.
Başvuruların şahsen ve yazılı olması esastır.
18 yaş altı engelli yakını aylığı ve Engelli aylıkları başvurularında aşağıdaki belgeler istenir:
Engelliler için sağlık kurulu raporunun aslı veya onaylı sureti yada Sağlık Bakanlığı veri tabanından elektronik olarak paylaşılan rapor bilgileri kabul edilir.
Aslı ibraz edilmek suretiyle engelliler için sağlık kurulu raporu suretlerine vakıf müdürleri tarafından “aslı gibidir” onayı verilir.
Engelliler için sağlık kurulu raporu ile birlikte, kanuni velisinin olmadığı durumlarda atanmış vasilere ait mahkeme tarafından verilmiş vesayet kararının aslı ya da noter tarafından onaylı sureti istenir.
Aslı ibraz edilmek şartıyla vesayet kararı suretlerine vakıf müdürleri tarafından “aslı gibidir” onayı verilir.
Başvuru sırasında başvuran tarafından EK-1’de yer alan Aylık Başvuru Formu imzalanır.
2021 engelli maaşları ne zaman hesaba yatacak sorusunun cevabı her ayın 5 ile 10. gün aralığında PTT hesaplarına yatırılmaktadır. Doğum tarihlerinin son rakamlarına göre yapılan ödeme günleri şu şekildedir;
2021 yılı belirlenen engelli aylıkları aşağıdaki gibidir.
Dönem | Oran | Maaş |
---|---|---|
2020/1.Dönem | %40-69 | 537,07 TL |
2020/1.Dönem | %70+ | 805,61 TL |
2020/2.Dönem | %40-69 | 567,96 TL |
2020/2.Dönem | %70+ | 851,95 TL |
2021/1.Dönem | %40-69 | 609,61 TL |
2021/1.Dönem | %70+ | 914,42 TL |