Evrensel tasarım, bir şeyi olabildiğince birçok insan için kullanılabilir hale getirme amacı ile bir şeyin tasarlanmasını ifade eder.
Evrensel tasarım nedir?
Evrensel tasarım, bir markanın yada kuruluşun, yetenekleri veya geçmişleri ne olursa olsun tüm insanlara fayda sağlayabilecek bir ürün veya hizmeti ortaya sunmasını temsil eden terimdir.
Evrensel olarak hazırlanan tasarım, her yetenekten, yaştan, cinsiyetten, kültürel ve sosyoekonomik geçmişten insanın ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlayan herkes için tasarım yaklaşımını savunarak bizi erişilebilirliğin ötesine geçmeyi sunmalıdır.
Evrensel tasarım ilkeleri nelerdir?
1997 yılında, Evrensel Tasarım Merkezinde mimarlar, tasarımcılar, mühendisler ve araştırmacılardan oluşan bir ekip, Evrensel olarak adlandırılan tasarımın temellerini kapsayan bir dizi ilke geliştirdi.
- Adil Kullanım
- Kullanımda Esneklik
- Basit ve Sezgisel Kullanım
- Anlaşılabilir Bilgi İlkesi
- Hata Toleransı
- Düşük Fiziksel Çaba
- Yaklaşım ve Kullanım için Boyut ve Alan
Erişilebilir tasarım nedir?
Erişilebilir tasarım, bir ürünün belirli bir grup insanın, özellikle de engellilerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde özel olarak uyarlanmasını ifade eden terimdir.
Erişilebilir tasarım ile evrensel tasarım arasındaki fark nedir?
Engelli kapsayıcılığı hakkında araştırma yapıldığında genellikle iki terim duyacaksınız. Bunlardan birisi erişilebilir tasarım, diğeri ise evrensel tasarım.
Evrensel olarak tabir edilen tasarım ile erişilebilir tasarım arasındaki en büyük fark, kime fayda sağladığı konusunda ayrılmasıdır. Erişilebilir tasarım, az sayıdaki bir kitleye eğilimindeyken, evrensel olarak isimlendirilen tasarım daha geniş bir çoğunluğa uyar.
Evrensel tasarım örnekleri
Evrensel olarak tasarlanan ürünlere basit bir örnek vermek gerekirsek; Tekerlekli sandalyeler, hareket yardımcıları ve bebek arabaları olan kişilerin sığabileceği kadar büyük bir bina kapısı yapmak olabilir.
Artık mesele sadece binalara erişim değil, herkes için her şeye ve her yere erişim.
- Makaslar (Sağ ve sol el kullananlar için),
- Yüksekliği ayarlanabilen masalar,
- Sensörlü sabunluklar,
- Araç çocuk güvenlik kitleri,
- Dokunmatik musluklar,
- Erişilebilir toplu taşıma araçları,
Evrensel ürünler üretmek, ek düşünce ve planlama gerektirir. Bununla birlikte planlamak, erişilemeyen bir ürünü erişilebilir kılmak için güçlendirmeye çalışmaktan çok daha kolaydır.
Erişilebilir tasarım mı yoksa evrensel mi?
Aslında bu öznel bir durumdur ve her iki tasarımında faydaları vardır. Yalnızca erişilebilir tasarımın karşılayabileceği özel ihtiyaçları olan insanlar her zaman olacaktır.
Özellikle modada, fiziksel anatomilerini etkileyen engelli insanlar söz konusu olduğunda, erişilebilir tasarım muhtemelen daha çok ihtiyaç duyulan bir yaklaşımdır.
Sıradan cadde kıyafetleri, benzersiz ihtiyaçlarına uymayabilir ve bu nedenle erişilebilir tasarım, yaşamlarında büyük bir rol oynayacaktır.
Sonuç olarak, bir ürün ne kadar kapsayıcı olursa o kadar iyidir. Bu nedenle, evrensel olarak adlandırılan tasarımın popülaritesi giderek artmaktadır.
Evrensel tasarım başkasına fayda sağlar mı?
Evrensel olarak tasarlanan tasarım sadece engelli insanlara fayda sağlamaz, farklı geçmişlere sahip pek çok başka insana da fayda sağlar.
Her zaman erişilebilir tasarım için bir yer olacaktır çünkü her zaman erişilebilir tasarımla esas olarak karşılanacak olan belirli ihtiyaçları, vücut tipleri ve yetenekleri olan insanlar olacaktır.
