Engelli Çocuğu Olan Çalışanın Hakları Nelerdir?

Engelli çocuğu olan çalışanın hakları, mazeret izni hakkı, erken emeklilik, 3 aylık refakat izni, nöbet muafiyeti, çocuğun şartlarına göre tayin, eğitim izni hakları şeklinde sıralanırlar. Engelli çocuğu olan çalışanın hakları, kişinin çocuğuyla yeterli şekilde ilgilenmesi için uygun olan şartların oluşturulmasına imkan sunar.

Engelli çocuğu ve yakını olan çalışanın hakları nelerdir?

Engelli çocuğu olan çalışan hakları, 20 Şubat 2019 tarihli ÇÖZGER Yönetmeliğinde yer alan “Çok ileri düzeyde ÖGV”, “Belirgin ÖGV” ve “Özel koşul gereksinimi var (ÖKGV)” ifadeleri, ilgili mevzuatın uygulanması açısından ağır engellilik durumunu ifade eder. Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre “tam bağımlı birey” ifadesinin ağır engelliliğin karşılığı olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.

• Engelli Çocuğu Olan Annelere Yarı Zamanlı Çalışma Hakkı
• Engelli Yakını Olan Çalışanların Atama ve Yer Değişikliği Hakkı
• Engelli Çocuğu Olan Annelere Erken Emeklilik Hakkı
• Engelli Çocukların Kreş ve Gündüz Bakım Evlerine Kabulü

TSK’da Engelli Yakını Olan Çalışanların Hakları

• Nöbet Muafiyeti
• Günlük Eğitim ve Bakım İzni Verilmesi
• Senelik İzin Kullanma Hakkı (TSK için)
• Türk Silahlı Kuvvetleri Lojman Düzenlemesi

Sağlık Bakanlığında Engelli Yakını Olan Çalışanlar Hakları

• Günlük bakım izni, nöbet muafiyeti

Emniyet Genel Müdürlüğünde Çalışan Engelli Yakını Olan Çalışanların Hakları

• Engelli çocuk için eğitim yardımı
• Emniyet Genel Müdürlüğü Lojman Düzenlemesi

Engelli Çocuğu Olan Öğretmenler Hakları

• Engelli Çocuğu Olan Çalışana Mazeret İzni Hakkı

Engelli çocuğu olan çalışan annelere erken emeklilik hakkı

Engelli çocuğu bulunan çalışanın erken emeklilik hakkı konusunda detaylar şöyledir:

• 5510 Sayılı Kanunu Madde 28. kapsamında yapılan düzenlemelerin tarihi ardından çalışmaya devam eden ve başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu olan annelerin kişilerin bu tarihten sonraki prim ödeme gün sayılarının 1/4’ü, prim ödeme sün rakamlarının toplamına eklenir.
• Eklenen bu sürelerin tümü emeklilik yaş haddi içerisinden indirilerek erken emeklilik kriterlerinden yararlanmaları sağlanır.
• Bu haktan sadece ağır engelli çocuğu olan kadın çalışanlar yararlanırlar.
• Bu hak kapsamında, 1 Ekim 2008’den sonraki çalışma süreleri için geçerli olmak kaydıyla her 4 yıl için 1 yıl ek prim eklenir. Eklenen her 360 gün prim için de yaş şartından 1 yıl düşülür. 

Engelli çocuğu olan çalışanın izin hakkı

Engelli çocuğu bulunan çalışanın mazeret izin hakkı konusunda detaylar şöyledir:

Bir çalışanın % 70 oranında engelli veya süre gelen hastalığa dair raporu bulunan bir çocuğu var ise maksimum 10 gün mazeret izni kullanma hakkı bulunur. Bu izin 6645 sayılı İş Güvenliği ve Sağlığı Kanunu kapsamında tanınmıştır. Bu izin engelli çocuğu olan çalışanlarca talep edildiğinde, işverenlerce karşılanması zorunludur.

İzin, ebeveynlerin sadece biri tarafından kullanılır. 10 günlük izne anne veya baba tercih ettikleri bir dönem içerisinde kullanırlar. Mazeret izni yılda sadece bir kez kullanır. 1 yıl içersin de maksimum 10 günlük mazeret izni hakkı tanınmaktadır. Bu izinin bir yıl içerisinde parçalara ayrılarak kullanılması mümkündür. Engelli çocuğu olan 10 günlük izni 1 yıl içerisinde parçalara bölerek kullanırken, bu uygulamadan ücretli izin kapsamında yararlanırlar. İzinden yararlanmak için mazeret izni kullanılmak istendiğini aktaran dilekçenin işle verenlere iletilmesi yeterlidir.

Engelli çocuğu olan memurun tayin hakkı

Engelli çocuğu olan çalışanların tayin olma hakkı konusunda detaylar şöyledir:

• Bir kamu çalışanının ataması gelmiş ise bu atama yeri çalışanın engelli çocuğunun eğitim aldığı öğrenim kurumundan farklı bir alanda ise, kamu çalışanı atamayı durdurma hakkına sahiptir.
• Engellilik durumu sağlık kurulu raporu ile tespit edilen çocuğun, annesinin veya babasının yeni memuriyet mahali dışında eğitim alması gerekiyor ise ve eğitim değerlendirme kurulu tarafından da bu bildiriliyor ise anne ve babanın atamaları çocuğun eğitiminin sağlanacağı ildeki boş kadrolara gerçekleştirilir.

Engelli çocuğu olan memura eğitim izni

Engelli çocuğu olan çalışanın rutin eğitim izni hakkı konusunda detaylar şöyle sıralanırlar:

• Bu hak TSK çalışanlarına aittir.
• TSK’da görev yapıp, bakıma muhtaç engelli çocuğu olan çalışanların, bir hafta içerisinde toplam 8 saatlik eğitim izni kullanma hakları bulunur.
• Bu haktan yararlanmak için çalışanın çocuğunun özel eğitim kurumunda veya devlet okullarında eğitim alıyor olması gerekir.
• İzin hakkı çocuğun eğitimiyle ilgilenme, çocuğu okula götürme getirme işlemlerinin sağlanması amacıyla kullanılır.
• Engelli çocuğu olan çalışanın hakları arasından, toplam 8 saatlik izin hakkı, çalışana verilen karar ile ideal şekilde günlere bölünerek kullanılır.

Engelli çocuğu olan çalışan nöbet muafiyeti

Engelli çocuğu olanların nöbetten muaflık hakkı konusunda detaylar şöyledir:

• Kamu kuruluşlarında çalışan ve engelli çocuğu olan anne ve babalar, fazla nöbetlerden muaftır.
• Anne ve babalar engelli çocuklarına bakmak ile yükümlü olduklarını amirlerine bildirerek, nöbetlerden muaf olmayı bir dilekçe yardımı ile talep etme hakkında sahiptirler.
• Diğer yandan, TSK’da görev yapıp engelli çocuğu olan muvazzaf askerler ve sivil memurlar için TSK İç Hizmet Yönetmeliği kapsamında, nöbet muafiyeti hakkı tanınır.

Engelli çocuğu olan çalışanların hakları kapsamında, çocuklarla ideal şekilde ilgilenmesi için gerekli izin sürelerinden yararlanılır.

Engelli çocuğu olan çalışan 3 aylık refakat izni

Engelli çocuğu olan personelin 3 ay refakat izni hakkı konusunda bilgiler şu şekilde sıralanırlar:

• Çalışan kişinin çocuğunun kaza geçirmesi ve bu kaza sonucunda engellilik durumunun doğması halinde kişinin 3 ay süre ile refakat izni alma hakkı bulunur.
• Aynı haktan anne, baba veya eş’in kaza geçirmesi durumunda da yararlanılır.
• Çalışanın engelli çocuğunun kritik sağlıksal problemlerinin 3 ayı aşması halinde kişi 6 aya kadar iznini uzatma hakkında sahiptir.
• Bu haklar kapsamında engelli çocukların eğer hayati bir rahatsızlık var ise, bu hastalık sebebi ile sağlıksal durumları ağırlaşmış, hastane müşadesine alınmaları gerekmiş ise çalışan anne ve babalar maksimum 6 aya kadar izin talep etme hakkına sahiptirler.