Cinsellik nedir?
Cinsellik, bireyin fiziksel, duygusal ve sosyal ihtiyaçlarının bir bütün olarak ifade edilmesi ve yaşanmasıdır. Ayrıca, insanların cinsel arzularını, davranışlarını ve duygularını ifade etmek için kullandıkları bir terimdir.1
Engelli bireylerde cinsel sağlık
Engelli bireylerde cinsel sağlık, engellilik türüne, engelin şiddetine, yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Bazı engellilik durumları bireylerin cinsel işlevlerini olumsuz yönde etkileyebilir, bu da cinsel sağlığın önemini artırır.23
Engellilik, bireylerde cinsel sağlık sorunlarına yol açabilir ve bu nedenle engelli bireylerin cinsel sağlık ihtiyaçlarına dikkat çekmek büyük önem taşır.
Engelli bireylerin cinsel sağlığı, aşağıdaki faktörlere bağlı olarak değişebilir:
- Cinsiyet
- Engellilik türü ve derecesi
- Yaş
Bu nedenle, engelli bireylerin cinsel sağlığına yönelik destek ve yaklaşımlar bireysel durumlarına göre değişebilir, ancak her bireyin cinsel sağlık ihtiyacı saygı, mahremiyet, sevgi ve anlayışla karşılanmalıdır.
Engelli bireylerde cinsel sağlıkta dikkat edilmesi gerekenler
Engelli bireylerde cinsel sağlıkla ilgili önemli noktaları daha iyi anlayabilmek için konuyu alt başlıklar halinde ele alarak sizlere aktaracağız.
Cinsel eğitim
Cinsel eğitim, bu bireylerin cinsel sağlık konusunda bilinçlenmelerini sağlar ve istismar gibi olumsuz durumların önüne geçer. Özellikle zihinsel engelli bireyler için özel eğitim programlarıyla bu konuda destek sağlanmalıdır.4
Cinsel ilişki
Engelli bireylerin cinsel ilişki yaşama hakları vardır ve bu haklar, saygı ve mahremiyetle korunmalıdır. Cinsel ilişki yaşama konusunda engellenmemeleri gereken bireyler, eğer fiziksel yardıma ihtiyaç duyuyorlarsa uygun destek almalıdırlar.
Cinsel sağlık kontrolü
Engelli bireylerde cinsel sağlık kontrolleri düzenli olarak yapılmalıdır. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, üriner enfeksiyonlar ve genital kanserler gibi hastalıklar engelli bireylerde de görülebilir.5 Bu nedenle, sağlık problemlerinin erken teşhisi için düzenli cinsel sağlık kontrolleri çok önemlidir.
Cinsel istismar risklerine karşı korunma
Engelli bireyler, cinsel istismara karşı daha savunmasız olabilirler. Bu nedenle, cinsel istismar risklerine karşı özel önlemler alınmalıdır. Engelli bireylerin, cinsel istismar hakkında bilgilendirilmesi, onların savunmasız olabilecekleri durumları fark etmelerini sağlar ve istismar risklerini azaltır.
Yürüme engellilerin cinsel hayatı
Fiziksel engelli bireylerin cinsel hayatı hakkında açık ve doğru bir iletişim kurulması önemlidir. Bireyin engelinden kaynaklı sınırlamaları, cinsel aktivitelerde nelere dikkat etmesi gerektiği hangi pozisyonların uygun olabileceği gibi konularda bilgi edinmesi ve ihtiyaçlarına uygun bir şekilde iletişim kurması gereklidir.
Fiziksel engelli bireylerin cinsel hayatları için cinsel terapi, cinsel eğitim ve cinsel sağlık danışmanlığı gibi hizmetler de mevcuttur. Fiziksel engelli bireylerin cinsel hayatı konusunda toplumda farkındalık oluşturulması gereklidir. Engelli bireylerin cinsel ihtiyaçlarının olduğunun kabul edilmesi ve cinsel haklarının korunması önemlidir.
Felç ve cinsellik
Cinsel sağlıkla ilgili engellilerde yaşanan sorunlar şunlardır:6
- Omurilik hasarı veya felç durumu, sinyal iletiminin engellenmesine yol açabilir.
- Sinir sistemindeki sorunlar, cinsel organların işlevini etkileyebilir.
- Bazı engellilerde hareket zorlukları, belirli pozisyonları almayı zorlaştırabilir veya acı verebilir.
- Romatizma ve eklem iltihapları gibi hastalıklar, cinsel ilişki sırasında sorun oluşturabilir.
- Beyin felci geçiren bireylerde istem dışı kas hareketleri, cinsel birleşmeyi zorlaştırabilir.
Bu sorunlar, engelli bireylerin cinsel sağlıklarına yönelik özel bir yaklaşım ve desteği gerektirir.7
Engellilerde cinsel sorunlar nelerdir?
Engellilerde cinsel sağlıkla ilgili bazı yaygın sorunlar şunlardır:
- Fiziksel kısıtlamalar
- Sinir sistemi sorunları
- İstem dışı kas hareketleri
- Ağrı
- Psikolojik engeller
- Cinsel eğitim eksikliği
- İletişim zorlukları
Bu sorunların farkında olarak, engelli bireylerin cinsel sağlıkları konusunda daha bilinçli ve destekleyici bir yaklaşım sergilenmelidir.
İşitme ve görme engellilerde cinsel sorunlar nelerdir?
İşitme ve görme engelli bireylerde cinsellik ile ilgili yaşanan temel sorunlar şunlardır:
- İşitme engellilerin vücut dilini cinsellik konusunda ifade etme yolları yeterince gelişmemiştir.
- Görme engelliler, karşısındaki kişilerin mimiklerini göremedikleri için iletişimde aracıya ihtiyaç duyarlar.
- İşitme ve görme engellilerin cinsellik eğitimi genellikle yetersizdir.
- Engelliler, toplumlar tarafından cinsellikten dışlanmakta ve bu konuda kolay çözümler bulunmamaktadır.
Bu sorunlar, engelli bireylerin cinsel yaşamlarını daha sağlıklı ve özgür bir şekilde sürdürebilmeleri için çözülmesi gereken önemli engellerdir.8
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH) engelli bireylerde de görülebilir ve bu durum ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Engelli bireylerin cinsel sağlıkları, diğer bireyler gibi korunmalı ve izlenmelidir.
İşte engellilerde görülebilecek bazı cinsel yolla bulaşan hastalıklar:9
- HIV/AIDS,
- Frengi (Sifiliz),
- Hepatit B ve C,
- Klamidya,
- Gonore (Bel soğukluğu),
- Herpes Simpleks Virüsü (Genital uçuk)
Engelli bireylerin cinsel sağlıklarını korumak için düzenli kontroller, eğitim ve bilinçlendirme çok önemlidir.
Sonuç olarak; Engelli bireylerde cinsel sağlık, diğer bireylerin sağlıkları kadar önemlidir. Engelli bireylerin cinsel sağlık ihtiyaçlarının karşılanması için, cinsel eğitim, yardım ve destek, cinsel haklar ve cinsel yardım araçları gibi kaynaklar sağlanmalıdır. Engelli bireylerin cinsel sağlıkları korunduğunda, mutlu bir cinsel yaşama sahip olmaları mümkündür.
Merak edilen sorular
Engelli bireylerde cinsel sağlık konusu hakkında bazı merak edilen soruları ve cevapları sizler için derledik.
Engelli bireylerin cinsel ihtiyaçlarının karşılanması için özel programlar ve kaynaklar bulunmaktadır. Bu kaynaklar arasında cinsel eğitim, yardım ve destek, cinsel haklar ve cinsel yardım araçları yer almaktadır.
Engelli bireylerin cinsel sağlıkları, diğer bireylerin sağlıkları kadar önemlidir. Engelli bireylerin cinsel sağlık ihtiyaçlarının karşılanması, mutlu bir cinsel yaşama sahip olmalarını sağlar.
Engelli bireylerin cinsel hakları, diğer bireylerin hakları ile aynıdır. Engelli bireyler de cinsel yönelim, cinsiyet kimliği ve cinsel tercihler konusunda özgürdürler. Engelli bireylerin cinsel hakları, herkesin cinsel haklarına saygı gösterilmesi anlamına gelmektedir.
Cinsel yardım araçları, engelli bireylerin cinsel sağlıklarını korumalarına yardımcı olan araçlardır. Bu araçlar arasında prezervatifler, vajinal nemlendiriciler, cinsel oyuncaklar ve diğer yardımcı cihazlar yer almaktadır. Engelli bireyler, cinsel yardım araçlarına internet üzerinden veya sağlık kuruluşlarından ulaşabilirler.
Engelli bireylerde cinsel işlev bozukluğu, tedavi edilebilir bir durumdur. Tedavi yöntemleri arasında ilaç tedavisi, psikoterapi, cinsel terapi ve diğer tedavi yöntemleri yer almaktadır. Engelli bireylerin cinsel işlev bozukluğu tedavisi için bir uzmana başvurması önerilir.
Engelli bireylerde cinsel sağlık konusuyla ilgili merak ettiğiniz soruları, alt kısımdaki yorumlar kısmından bizlere iletebilirsiniz.
Kaynakça
- İnsanlarda Cinsellik – 21 Kasım 2024 – Vikipedi ↩︎
- Engelli bireylerde cinsel sağlık – 21 Kasım 2024 – Researchgate ↩︎
- Engellilik ve cinsellik – 21 Kasım 2024 – Vikipedi ↩︎
- Engellilerde Cinsel Eğitim – 21 Kasım 2024 – Kestel Rehberlik ↩︎
- Engelli Bireyler ve Cinsel Sağlık – 21 Kasım 2024 – Karatay Üniversitesi ↩︎
- Fiziksel Engellilerde Cinsellik – 21 Kasım 2024 – Dergipark ↩︎
- Felçli Hastalarda Cinsellik – 21 Kasım 2024 – Youtube ↩︎
- Görme engelliler cinsel hayat – 21 Kasım 2024 – Sivil Toplum Geliştirme Merkezi ↩︎
- Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar – 21 Kasım 2024 – Memorial ↩︎
