Engelli insanlar, özellikle tekerlekli sandalye kullananlar, uygun bir araç bulmakta zorlanabilirler. Bu zorluğun üstesinden gelmek için engelliden engelliye araç satışı oldukça yaygındır. Bu yazımızda, engelliden engelliye araç satışı hakkında bilmeniz gereken her şeyi ele alacağız.
Engelliden engelliye araç satışı nasıl yapılır?
Engelliden engelliye araç satışı diğer adıyla ÖTV muafiyetli araç satışları üç ana başlıkta incelenir.
- Özel tertibatlı taşıtın satışı
- Özel donanıma sahip olmayan taşıtın satışı
- Özel donanımlı yada ÖTV indirimli taşıtın engelsiz birisine satışı
Engelliden engelliye araç satışında herhangi bir süre kısıtlaması yoktur. Satış ve tescil işlemleri için noter kanalı ile bir belge düzenlenmelidir. Tescil işlemleri sonrasında, taşıtı alan engelli tarafından özel bir tertibata ihtiyaç duyulması halinde, tadilat projesi hazırlanmalıdır. Tadilat projesi bitiminde taşıtı satın alan engelli kişi Trafik Tescil Kurumundan araç belgesini alabilir.
Engelliden engelliye 2 el araç satışı
İkinci el taşıtı engelliden engelliye araç satışı kısaca açıklamak gerekirsek; ÖTV muafiyeti ile alınmış bir araç 5 yıl dolmadan önce sadece ÖTV muafiyeti hakkı bulunan engellilere satılabilir. Bu satışta başta ödenmeyen ÖTV yine ödenmez. Ancak aracı 5 yıldan önce yine bir engelliye satan birisi, o aracı aldığı tarihin üzerinden 5 yıl geçmedikçe yeni bir ÖTV muafiyetinden faydalanamaz.
Aracı alan engelli de, aracın ilk iktisabından bağımsız olarak, aracı aldığı tarihten itibaren 5 yıl geçmedikçe yeni bir ÖTV muafiyetli araç alamaz. Araç 5 yılını doldurup satsa bile, kendi aldığı tarihin üzerinden 5 yıl geçmeden yeni bir ÖTV muafiyetinden faydalanamaz.
Bazı yerlerde raporu %90 ve üzeri olanlar %90 altında olanlardan, %90 altında olanlarda %90 üzerinde olanlardan engelliden engelliye araç satışı yapamazlar şeklinde bilgiler görmekteyiz. Bu tamamen asılsızdır.
5 yıl dolmadan engelli araç satışı
ÖTV muafiyeti ile alan araç ilk tescil tarihinden itibaren 5 yıl geçmeden ÖTV muafiyeti hakkı olmayan birine satılamaz. Engelliden engelliye araç satışı olması durumunda satışta aracı alacak olanın da ÖTV muafiyeti hakkı olduğunun belgelenmesi için alıcı ve satıcının raporları ile birlikte vergi dairesine başvurarak muvafakat belgesel alması gerekmektedir. Ondan sonra noterden normal satış işlem yapılabilir.
5 yıl dolmadan engelli araç satışı (Engelliden başka bir kişiye)
Engellilerin ÖTV muafiyeti ile aldığı bir araç, aracın ilk iktisabından itibaren 5 yıl geçmeden ÖTV muafiyeti olmayan birine satılamaz. Bu araçların tescil belgesine 5 yıl boyunca satılamayacağı şerhi işlenir. Araç sahibi engelli eğer bu süre dolmadan önce aracı ÖTV muafiyeti olmayan birine satarsa başta muaf olup ödemediği ötv’yi ödemek zorundadır. Ödenecek bu ÖTV tutarının hesabında aracın alındığı tarihteki fatura tutarı ile satışın yapıldığı tarihteki ÖTV oranları esas alınır.
ÖTV muafiyeti ile alınmış bir aracın ÖTV muafiyeti hakkı olmayan engelsiz birine satışında araçta tertibat varsa proje ve tertibat sökümü, sonrasında TSE onayı gerekmektedir. Bu işlemlerden sonra noterde satılamaz şerhi kaldırılır, önce normal araca çevrilir ve sonra satışı yapılır.
Vasi kararı ile engelli araç satışı
Vasi kararı, genellikle bir kişinin vasisi tarafından alınan bir mahkeme kararıdır ve bu karar, kişinin belli bir konuda karar alamayacak durumda olduğunu belirler. Engelli araç satışı konusunda, bir kişinin vasisi, kişinin engelli olduğunu ve bir araç satın almasına veya satmasına izin vermek için mahkemeden vasi kararı almış olabilir.
Vasi kararı ile engelli araç satışı yapmak isteyen kişiler, öncelikle vasi kararını mahkemeden almalıdırlar. Daha sonra, araç satın alma veya satma işlemi gerçekleştirilmelidir.
Araç ruhsatı üzerinde sadece engelli kişinin adı yazar. Vesayet makamı sulk hukuk mahkemesi hakimi izni ile vasi satış gerçekleştirir. Fakat araç satışından elde edilen gelir engelli kişinin hesabına yatırılmalıdır. Vasi “hakim izni olmadan” paraya dokunamaz.
Engelli kişinin vefatı sonrası aracın devri ve satışı
ÖTV muafiyeti ile alınmış bir araç sahibinin 5 yıl dolmadan önce vefatı halinde araç mirasçılara kalır. Aracın tüm mirasçılar adına ortak tescilinde ÖTV aranmaz.
5 yıl dolana kadar bu şekilde kalabilir, 5 yıldan sonra normal satış yapılabilir. 5 yılın dolması beklenmeden araç tek bir mirasçının üzerine tescil edilmek istenirse, diğer mirasçıların bir kişi lehinde araç üzerindeki haklarından feragat etmeleri mümkündür.
Ancak bunun bir takım şartları vardır;
Eğer vefat eden kişinin terekesinde araçtan başka bir mal varlığı yoksa bu yol mümkün değildir. Çünkü karşılıksız feragat hibe sınıfına girer ve verasetle intikal şartı oluşmamış olur.
Vefat eden kişinin terekesinde araçtan başka ve en az aracın değeri kadar başka bir mal varlığı varsa, diğer mirasçıların bir kişi lehine araç üzerindeki haklarından feragat etmeleri ile, aracın o bir kişi üzerine tescili ÖTV aranmaksızın mümkün olur.
Engelli araç limiti ne kadar?
%90 ve üzeri raporu bulunan tüm engelliler ile, %90 altında raporu bulunmakla birlikte, manuel vitesli bir aracı kullanabilmek için aracın hareket ettirici aksamı üzerinde özel bir tertibata ihtiyaç duyan bedensel engellilerin alacakları tüm vergiler dahil 2023 engelli araç limiti 1.004.200 TL’yi aşmayan araçlarda özel tüketim vergisi (ÖTV) sıfır olarak uygulanır.
Engelli araç indirimi hesaplama
En basit anlatımla; aracın çıplak fabrika çıkış fiyatı üzerine hiç ÖTV hesabına girmeden, sadece KDV, trafik sigortası bedeli ve tescil giderleri ilave edilerek satış yapılır.
Şimdi size bir aracın ÖTV ve KDV dahil satış fiyatından ÖTV muafiyetli fiyatı nasıl hesaplayabileceğimizi detaylı olarak anlatmaya çalışacağız:
Öncelikle bu hesaplamayı yapabilmek için bir aracın fabrika çıkış fiyatına vergilerin nasıl eklendiği konusuna vakıf olmak gerekiyor.
Şimdi önce bunu görelim:
Önce aracın ham fiyatına motor silindir hacmi ve araç fiyatına göre değişen oranlarda ÖTV eklenir. Sonra bulunan bu tutar üzerinden %18 KDV hesaplanarak eklenir. Bulunan fiyat tescil, plaka ve sigorta giderleri hariç, aracın tüm vergiler dahil satış fiyatıdır. O zaman bizim aracın satış fiyatından ÖTV muafiyetli fiyatını bulabilmemiz için bu işlemin tersini izleyerek önce aracın ham fiyatını bulmamız gerekiyor.
Örnek; Aracımızın vergiler dahil satış fiyatı 1.004.200 TL ve ÖTV oranı da %80 olsun.
| Araç Tipi | Otomobil |
|---|---|
| Motor Hacmi | 1600 motor |
| Vergiler Dahil Araç Fiyatı | 1.004.200 TL |
| Aracın Vergisiz Fiyatı | 472.787 TL |
| ÖTV Oranı | %80 |
| ÖTV Tutarı | 378.230 TL |
| KDV Oranı | %18 |
| KDV Tutarı | 153.183 TL |
| Vergiler Toplam | 531.413 TL |
| Engelli İndirimli Fiyatı | 557.889 TL |
Tabii bu fiyat üzerine aracın tescil, plaka ve sigorta giderleri eklenecektir. Biz burada sizlere basitçe anlatmaya çalıştık. Dilerseniz alt kısımda yer alana hesaplama aracımız ile ÖTV indirimli aracınızın değerini hesaplayabilirsiniz.
ÖTV Hesaplama RobotuEngelliden engelliye araç satışı nasıl olur? Konumuz hakkında aklınıza takılan ve merak ettiğiniz soruları alt kısımda yer alan yorumlar kısmından bizlere iletebilirsiniz.
Merhaba 100 de 100 epilepsi raporu var kız kardeşimin
Vasisi annem.
Aracımızın 5yili doldu 3gun önce
Rapor bedensel değil zihinsel
Vasi kararımız var
Satış için ek karar çıkarmamız gerekmekte
Parayı blokeliyen de var blokesiz satışa izin veren hakimde.
Anladığım kadarı ile yasanın ucu açık duruma göre mi blokeleniyor
Merhaba, %90 uzeri raporu olan zeka engelli 30 yasinda bir ablam var. Ablamin raporuyla babam icin araba aldik. Vasisi babamin uzerine zaten. Simdi ihtiyac geregi arabayi devretmek istiyoruz yine %90 uzeri engeli olan birine. Bu sekilde odeme yapildiginda yine hesaba bloke konuluyor mu yoksa sorunsuz bir sekilde kullanabiliriyiz ogrenmek istiyorum. Simdiden tesekkur ederim.
Merhaba ben doğuştan el ve ayak parmaklarımda kısalık mevcut 2007 yılında normal ehliyet aldım yaklaşık 4 senedir araç kullanıyorum mayıs ayında ehliyetimi değiştirmek için başvuru yaptım Bahçelievler devlet hastanesine heyete girdim heyet sonucuna göre sadece otomatik vites ve direksiyonda yardımcı cihaz topuz vb gereçlerle araç kullanacağım ve normal otomatik vites araçta topuz olsa bile trafik çevirmesinde sıkıntı olacağı belirtildi şimdi ben bir ikinci el bir otomatik vites araç almak istiyorum ama ehliyetime uygun olarak düzenlemem gerekiyor nasıl yapmam lazım araçı noterde üzerime aldıktan sonra gerekli işlemleri mi yaptırmam gerekiyor bilmiyorum prosedürleri çok bilmiyorum yardımcı olursanız sevinirim
Merhaba , kayınvalidem vefati sonucu araç ruhsatı eşim ve kayınpederim adına geçti . Araba 3 yaşında suan . ÖTV tutarını ödeyip aracı başka birine satabilir miyiz ?
ÖTV tutarı ödenerek satılabilir.
Üstadım aylardır alamadığım sorunun cevabını umarım alırım kardeşim 100 de 99 engelli 2021 de bir araç aldık ve 2 yıl sonra indirimden ayararlandığımız kısmı yatırıp normale çevirip satmak istedik yalnız engelli araç alım satımına bakan bir mahkemenin müşaviri ile görüştük bize dediği siz kafanıza göre satamazssınız mahkemeye başvuru yapacaksınız mahkeme satışa çıkaracak ve ayrıca en önemli sorum bu satış olması durumunda engelli adına bir hesap açar mahkeme para orada kalır siz alamazssınız engelliye yapacağınız alışverişlerin faturasını getirirsiniz mesela bez vs gibi oradan ödeme yapar ne zaman ki engelli birey rahmetli olur (Allah esirgesin )bu para aileye miras kalır ama dün bu işlerden biraz anlayan bir abim ile görüştüm o da derki öyle saçmalık olurmu parayı engelli vermiyorki nasıl el koyacak biz geçen ay dedi 5 yılı dolmadan bir araç sattık mtv sini yatırıp para valinin hesabına geçti dedi ve bu konuda tam bir bilgi sahibi olamadık umarım siz yardımcı olursunuz ayrıca bu mğbaşir arkadaş bize 5 yık dolsada farketmez sistem yine aynı eğer yeni bir araç almıyorsan 5 yıl sonunda yine paraya mahkeme el koyuyor dedi şimdiden teşekkürler alakanıza
Sanırım bir vasilik durumu var ortada. Eğer ki durum böyle ise mahkeme kararı olmadan satışı olmaz. Mahkeme kararı ile satışı olursa bir hesapta para tutulur.
Merhaba kardeşim aynı durumdayız 5 yılımız doldu.yarin notere vergi dairesi hak mahrumiyetini kaldırmaya gidicez.artik noter kaldırıyormus.oradanda mahkemeye gidip satış için ek karar çıkarmaya çalışacağız.birbirimizle burdan haberdar olalım lütfen diğer aynı durumdakii arkadaşlarımızda bilgilenirler
merhaba, aracın engelliden engelliye satılması durumunda yada ötv tutarının ödenmesi durumunda 5 yıl dolmadan yeni bir araç alma hakkı oluyormu? Başka bir sitede aşağıdaki açıklamayı okumuştum. Gerçeklik payını öğrenmek isterim.
Engelliden engelliye araba satışında ÖTV muafiyeti konusunda özel bir düzenleme bulunuyor. Buna göre ÖTV muafiyeti söz konusu olması durumunda 5 yıl dolmadan engelli araç satışı yasağı söz konusu oluyor. Satın alınan ve ÖTV muafiyeti bulunan bir engelli aracı, üzerinden 5 yıl geçmeden önce satılmak istendiğinde öncelikle muaf olunan ÖTV bedelinin vergi dairesine ödenmesi gerekiyor. Araç bu şekilde satıldıktan sonra istenirse yeni bir engelli aracı yine ÖTV muafiyetinden veya indiriminden faydalanılarak satın alınabiliyor.
Bizim bildiğimiz bilgi şu şekildedir özetliyoruz “ÖTV indirimli aracınızı satarsanız 5 yıl dolmadan tekrardan 0 araç alamazsınız.”
Merhaba daha öncede durumumuzu belirtmistim başlık altında bilgi amaçlı yazıyorum arkadaşlar.2018 de kizkardesim 100.de 100 epilepsi adına araç aldık
5yilimiz doldu.satmak için notere gidip bilgi aldık sulh hukuk mahkemesinde satış ek kararı istediler.
Gittik basvurduk 5 ay sürdü mahkeme.durusmaya cikilmiyor.uyaptan kararımızı çıktığını gördük.(Hani diyorlar ya zihinsel raporlarda mahkeme satıyor paraya bloke koyuyor.vs.) böyle birşey olmadı bizde.
Kararımızı aldık aynen yazıyorum buraya belki yardımcı olur size yazdıklarım
Dava : vesayet.
Karar :mahkemenin,celp edilen belgeler,talep dilekçesi,dosyanın yapılan incelemesi ve edinilen VİCDANİ kanaata göre ;
Türk Medeni kanunu 342 maddesi uyarinca.karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Hüküm : TALEP KONUSUNDA VESAYET SAHİBİNİN KENDİLİGİNDEN İSLEM YAPMASİNA YETKİSİ BULUNDUGUNA.. Karar verilmiştir.diyor.
Kararı uyaptan yazdırıp notere gidip danıştım kararı okudu noter.
Bu karar ile aracınızı normal olarak satabilirsiniz dedi.
Vergi dairesi hak mahrumiyetinide artık noter kaldırıyormus.bir alıcı bulup gelin direk satabilirsiniz dedi.
Yani söyleyeceğim şu hakim vicdani kanaatine göre karar veriyor.
Bilgilendirme için çok teşekkür ederiz.
2022 yılında Aracı %94 engelli olarak ötv siz almıştık, fakat şuanki rapor oranı %77, bu durumda aracı engelliden engelliye ötvsiz satabilirmiyim
Şöyle bir durum olabilir “Aldığınız aracı 5 yıl şartı dolmadan satış veya devir yaparsanız ötv farkı ödemesi yaparsınız.”
Başka bir engelliye otv ödemeden satamiyor muyum
Takas olamaz gibi geliyor bize Çünkü satışı yapan kişi 5 yıl geçmemiş olduğu için yeniden ötv istisnası işlemi yapamaz.
Merhaba bir sorum olucak ;
2021 yılında 230 bin TL olan araçı ÖTV indirimiyle 155 bin TL’ye almıstık. Diyelim ki şuan aynı araç 2.eli 800 bin TL oldu sıfırıda 900 bin TL oldu .Diyelim bugun Normal bi şahısa satmak istedim. 2021 yılında 75 bin TL indirimli aldıgım aracı bugun 75 bin TL ötvi ödediğim zaman normal bi şahsa piyasa değerinden satabilirmiyim. Yoksa aracın bugunki piyasa değeri üzerinden ÖTV si hesaplanıp ona göremi ÖTV borcu cıkar karsıma. Teşekkür ederim 🙏
Araç sahibi engelli eğer bu süre dolmadan önce aracı ÖTV muafiyeti olmayan birine satarsa başta muaf olup ödemediği ötv’yi ödemek zorundadır. O günkü değer üzerinden bugünkü ötv oranı ile ödeyeceksin.
Mrb bi soruda ben sorayım 5 yılını doldurmamış ÖTV indirimli araçlar arasında takas yapılabilir mi birebir takas olurmubirbirleri arasında araç değiştirmek gibi
Ötv muafiyetiyle alınan bir araç 5 yıl dolmadan yine ötv muafiyeti hakkı olan bir engelliye devredilebilir, ancak tekrar ötv indirimiyle araç alabilmek için 5 yılın dolması esastır. Takas yönteminde de karşılıklı devir söz konusu olduğundan 5 yıl dolmadan diğer engelliden araç alamazsınız. Kısaca takas da olmaz.
Burada tek cevabını bulamadığım soru şu: Engelli birey, ÖTV muaf olarak aldığı aracı 5 yıl dolmadan ÖTV yi ödeyerek ve eski hale getirerrk sattı. Peki engellinin ÖTV muafitli araç alma hakkı yeninden başlayacak mı?
ÖTV indirimi 5 yılda bir kez uygulanır. Yani 5 sene dolduktan sonra indirimli olarak sıfır kilometre yeni bir araba almanız mümkündür. Aracı satın aldıktan sonra 5 yıl içerisinde aracınızı satmak isterseniz ÖTV tutarını ödemeniz gerekir.