Engelli rampası, ilk başta fiziksel dezavantajları olan bireyler için düşünülse de hemen herkesin günlük yaşamlarını daha konforlu hale getiren bir uygulama olduğunu belirtmekte fayda olduğunu düşünüyoruz. Pek çok iç ve dış ortamda mimariler tasarlanırken boyutları fark etmeksizin basamaklar ile karşılaşılabilmekte.
Pek çok kamu kurum ve kuruluşlarla birlikte herkes için erişilebilir mekân zorunluluğuna dikkat edilmeye çalışılsa da kimi zaman uygun ölçü ve standartlar yapılmayan rampalardan dolayı, ne yazık ki insanlar mağdur olabiliyor.
Engelli rampası nasıl olmalı?
Tekerlekli sandalye rampaları çok önemli bir ekipman parçasıdır. Hem evde hem de ticari ortamlarda hareketlilik rampalarının bulunması, sınırlı hareket kabiliyetine sahip olanlar için optimum erişilebilirlik sağlar. Genellikle bir kuruluşta engelli erişimi bulunmaz ve bu nedenle taşınabilir bir tekerlekli sandalye engelli rampası son derece yararlı olabilir.
Bireysel kullanıcının ihtiyaçlarına ve kişisel tercihlerine uyacak şekilde farklı boyutlarda, uzunluklarda ve malzemelerde geniş bir rampalar bulunur.
Bu konuda en sık karşılaşılan sorunları şöyle sıralamak mümkün;
- Rampanın çok dik olması (%6 ve üzeri eğim)
- Dar olması (100 cm’den)
- Sağında veya solunda korkuluk olmaması
- Dönüşlü rampa yapılmış ise sahanlık alanının yeterli genişlikte olmaması (en az 150 x 150 cm)
- Rampa çıkışında basamak bulunması
Engelli rampası zorunlu mu?
Evet, yapılan binaların girişleri mevzuatta belirlenen standartlara uygun olarak yapılmalıdır. Diğer bir söylemle engelli bireylerin erişimine yönelik maddeye (TS 9111) göre yapılması zorunludur.
TS 9111 standardı nedir?
Türk Standardı 9111 “Özürlüler ve hareket kısıtlılığı bulunan kişiler için binalarda ulaşılabilirlik gerekleri” konu başlığında altında 2011 yılının kasım ayında yürürlüğe giren yönetmeliktir.
Engelli rampası eğimi yüzde kaç olmalı?
Engelli rampası eğimini konunun kilit noktası olarak yeniden hatırlatmakta fayda görüyoruz. Yapılan engelli rampasında, rampanın tüm kısımlarında eğim %6 olarak uygulanmalıdır.
Tekerlekli sandalye rampası ne kadar geniş?
9 metre uzunluğundaki rampalar tehlike yaratır ve dinlenmek veya tarafsız kalmak için alan sunmaz. Platformlar, dinlenmek için rahat bir alan sağlamak için 9 metrelik alan için en az 1,5 metre dinlenme alanı olmalıdır.
Rampa eğim hesabı nasıl yapılır?
Engelli rampasının eğim hesaplaması şu şekilde hesaplanmaktadır:
(H)aşılan yükseklik / (l) taban uzunluğu olarak alınıyor.
- H: 15 cm ve daha az ise eğim en fazla 1:10 (%10)
- H: 16 cm – 50 cm arasında ise eğim en fazla 1:11 (%9)
- H: 51 cm – 100 cm arasında ise eğim en fazla 1:12 (%8)
- H: 100 cm üzerinde ise eğim en fazla 1:16 (%6)
Rampa eğimi en fazla ne kadar olmalıdır?
İdeal rampa eğimi %6 olarak belirlenmiştir. Eğer şartlar uygun değilse rampanın maksimum %8 eğim ile tasarlanmış olması gerekir. %12’den fazla eğim varsa bu rampayı kullanmak oldukça risklidir.
Portatif rampa nedir?
Portatif rampalar her türlü eşik, basamak veya erişimde sıkıntı olabilecek yükseltiler için üretilen “taşınabilir” rampalardır. Standart ölçüleri olduğu gibi kişiye özel ölçülerde de üretilebilmektedir.
Katlanan ve rulo şeklinde kapanan portatif rampalar ile birlikte küçük basamaklar için kullanılabilen dayanıklı plastik malzeme ile üretilen portatif rampalar mevcuttur.
Portatif rampalar genelde hafiflik ile ön plana çıkarlar fakat dayanıklılık açısından da yeterli kaliteye sahip olması oldukça önemlidir.
Engelli rampası için nereye başvurulur?
Eğer yapı ruhsattaki projeye uygun olarak yapılmamış ve erişilebilirlik sorunları mevcutsa ilgili belediyeye başvuruda bulunulabilir.
Engelli Rampası fiyatları ne kadar?
Portatif engelli rampaları pek çok kriter ve ölçüler ile alınabildiği için fiyatlar da bir o kadar değişkenlik gösterebiliyor. Günümüz için konuşmak gerekirse portatif engelli rampası güncel fiyatları 2000 TL ile 4000 TL arasında fiyatlar ile satılıyor.
Ancak yeniden belirtmek isteriz ki bu fiyatlar 2022 yılı haziran ayı içinde karşılaşılan fiyatlar.
Engelli rampaları tasarımında dikkat edilmesi gerekenler?
Erişilebilirlik, toplumun önemli bir parçasıdır ve çeşitli engelleri olanların topluluklarında aktif katılımcılar olmalarına olanak tanır. Ancak, bir fark yaratmak için erişilebilirlik ve engellilik düzenlemelerinin uygun şekilde yapılması gerekir.
Öngörü veya planlama olmadan yürütüldüğünde, bu düzenlemeler en iyi ihtimalle yararsızdır, en kötü ihtimalle kullanıcılar için inanılmaz derecede tehlikelidir. Güvenli olmayan bir tekerlekli sandalye rampası sizin veya sevdiğiniz birinin yaralanmasına neden olabilir.
Dik Rampalar
Tekerlekli sandalye kullanıcılarının ihtiyaçları, pürüzsüz, düz bir yüzey ihtiyacının ötesine geçer. Birçoğu, yürüyebilenlerle aynı derecedeki rampalarda gezinemez. Elektrikli tekerlekli sandalye kullananlar dik bir rampayı sorunsuz bir şekilde tırmanabilirken, manuel tekerlekli sandalyesi olanlar güvende olmak için çok daha kademeli bir eğime ihtiyaç duyarlar.
Bir kapıya açılan daha uzun veya dolambaçlı bir rampa oluşturmak yerine, merdivenlerle aynı seviyede merdivenlerin yanına bir rampa inşa ederler. Bu genellikle manuel tekerlekli sandalye kullanıcıları için kullanılamaz. Yine de kullanmaya çalışırlarsa, rampadan geri dönerek tehlikeli olabilir.
Yanlış Malzeme Kullanımı
Tekerlekli sandalye rampası oluşturmak söz konusu olduğunda malzeme seçimi çok önemlidir. Bazı ev sahipleri ve işletme sahipleri, estetik açıdan daha çekici olduğu ve mülklerinin dışıyla uyumlu olduğu için ahşabı tercih eder. Ne yazık ki, çoğu ahşap da çoğu rampa için ideal malzeme değildir. Sık kullanımda sarkabilir veya yıpranabilir.
Ahşap ayrıca, zaman içinde elementlere maruz kaldığında çürümeye eğilimlidir ve kullanıcıları düşme veya sıkışma riskine sokar. Basınçla işlenmiş kereste, rampalar için şiddetle tavsiye edilen bir ahşap türüdür, ancak aynı zamanda çoğu ahşap türünden çok daha pahalıdır.
Malzeme kalitesi de önemli. Bu, ev yapımı rampaların genellikle tavsiye edilmemesinin bir nedenidir. Tekerlekli sandalyeler son derece ağırdır ve ev yapımı rampalar genellikle günlük aşınma ve yıpranmaya dayanamayacak daha düşük kaliteli malzemelere dayanır.
Korkuluk Yok veya Zayıf Korkuluk
Bu belki de tekerlekli sandalye kullanıcılarının rampaları kullanırken karşılaştıkları en büyük tehlikelerden biridir. Rampalar, düşmeleri önlemek için sağlam, hatta tırabzanlara sahip olmalıdır. Hem manuel hem de elektrikli tekerlekli sandalye kullanıcıları rotadan çıkabilir ve bir rampanın kenarlarına çok yaklaşabilir.
Korkuluklar yerinde olmadan düşebilir ve ciddi şekilde yaralanabilirler. Ayrıca, sınırlı hareket kabiliyetleri nedeniyle, yaralanırlarsa yardım alamayabilirler ve bu da onları daha ciddi yaralanma riskine sokar.
Bu kusur, sınırlı hareket kabiliyetine sahip olanlara da zarar verebilir. Unutmayın, tekerlekli sandalye rampaları sadece tekerlekli sandalyedeki insanlar tarafından kullanılmaz. Ayrıca yürüyebilen ancak merdivenlerin dikliğine dayanamayanlar, bebek arabası olan ebeveynler ve bebek arabasının uygun bir seçenek olmadığı diğer kişiler tarafından da kullanılır. Rampada güvenli bir şekilde gezinmek için korkuluklara ihtiyaçları olabilir.
Kötü Bakım
Mülkünüzün diğer bölümleri gibi, tekerlekli sandalye engelli rampası da sürekli bakım gerektirir. Çoğu zaman, mülk sahipleri bir tekerlekli sandalye rampası kurar ve mülklerini erişilebilir kılmak için gereken her şeyi yaptıklarını düşünürler.
Yıllar geçtikçe rampa bozulur ve giderek daha güvensiz hale gelir. İnsanların ya güvenli olmadığı için kullanma olasılıkları daha düşüktür ya da riske atıp kendilerini daha fazla yaralanma riskine sokarlar. Her halükarda sorumluluk mal sahibine düşer.
Tekerlekli sandalye rampaları düzenli bir bakım programına uymalıdır. Tekerlekli sandalye rampası yapımında uzmanlaşmış bir şirket, rampayı herkes için güvenli ve kullanışlı tutacak bir bakım programı önerebilir.
