Engelli vatandaşlara yönelik başlatılan uygulama ile yüzde 90 veya üzeri engelli olan ve özel tertibata sahip engelli vatandaşların ilk araç satın alırken ÖTV ödemesinden muaf tutuldukları bilinmektedir. Ancak halk arasında engelli aracı olarak da tanımlanan, kısıtlı vatandaşların adına satın alınan bu araçların satın alma işlemleri ve kullanım süreci hakkında pek çok bilinmeyen nokta bulunmaktadır. ÖTV indirimi ile satın alınan otomobilin satışına yönelik kural ve hükümler, ilgili kanunlar kapsamında açıklanmıştır.
Türkiye’de ÖTV ödemesinden muaf tutularak, engellilere yönelik sunulan haktan yararlanıp otomobil satın alan vatandaşlar, bu araçların satış sürecinde nasıl bir prosedür izlenilmesi gerektiğini ve ÖTV ile VİV konusunda nasıl hareket edilmesi gerektiğini merak etmektedir. İstisna kapsamında ilk iktisabı yapılan taşıtın, engelli kişi tarafından bizzat kullanılması; engelli kişinin taşıtı bizzat kullanmasının mümkün olmaması halindeyse, zorunlu haller dışında sürekli olarak yararına sunulması gerekmektedir.
Öncelikle engelli vatandaşların adına ÖTV indirimi ile araç satın alma süresi 5 yıllık süre ile sınırlandırılmıştır. Dolayısıyla vatandaşlar her 5 yılda sadece bir taşıt için ÖTV ödeme istisnasından yararlanabilmektedir. ÖTV ödenmeden satın alınan taşıt, sonradan ÖTV ödenerek satılmış olsa da beş yıllık süre dolmadığı sürece yeniden ÖTV avantajından yararlanılamamaktadır.
ÖTV İndirimi ile Alınan Arabanın Satım İşlemleri
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) resmi internet sitesinde ÖTV indirimi istisnasından yararlanılarak engelli vatandaşlar adına satın alınan otomobillerin satış işlemlerine dair izlenmesi gereken prosedür ve kurallar açıklanmıştır. Buna göre; “Kanunun malul ve engellilerin taşıt alımlarında istisnayı düzenleyen 7. maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendi kapsamında yapılanların, istisnadan yararlananların ilk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmeden istisnadan yararlanamayan kişi veya kurumlara veya daha önce aynı düzenlemeden yararlanmış olup, yararlanma tarihinden itibaren henüz beş yıllık süre geçmemiş bir malul veya engelliye satış veya devri halinde ÖTV aranmaktadır.”
Dolayısıyla engelli vatandaş adına ÖTV indirimi istisnasından yararlanılarak satın alınan aracın 5 yıllık kullanım süresi içinde satılması uygun değildir. Ancak zorunlu hallerde araç sahibinin ÖTV indirimli satın alınan araç, 5 yıllık kullanım süresi içinde satmak istemesi halinde, satışa yalnızca ÖTV istisnasının ödenmesinden sonra izin verilmektedir. Bu kapsamda engelli vatandaşlar adına ÖTV indirimi ile satın almış olduğunuz aracı, 5 yıl içinde satmak için ÖTV istisnasını ödedikten sonra satışa çıkarabilir ve ruhsatın tescil işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz.
5 Yılı dolan engelli araç satışı nasıl yapılır?
Engelli aracını satmak için yapılması gereken ilk adım vergi dairesinden şerh kaldırma yazısı alınması gereklidir. Sonrasında araçta özel bir tertibat bulunuyorsa sökülmeli ve makine mühendisleri odasından gerekli belgeler alınmalıdır. Bu iki işlemi yaptıktak sonra ruhsat değişimi yapılıyor, aracın üzerindeki şerh kalkıyor ve aracın satışını gerçekleştirebilirsiniz.
Engelliden engelliye araç satışı nasıl olur?
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) resmi internet sitesinde açıklanan hükümlere göre, “Kanunun (15/2-a) maddesi uyarınca, istisnadan yararlanılarak ilk iktisap edilen kayıt ve tescile tabi taşıtların, malul veya engellilerce ÖTV aranmaksızın iktisap edilebilmesi için Kanunun (7/2) maddesinde düzenlenen istisna şartlarının sağlanmış olması gerektiği, dolayısıyla ancak Kanunun (7/2) maddesinde belirlenen taşıtların yine bu maddede belirlenen şartları haiz malul veya engellilerce, ÖTV aranmaksızın iktisap edilebileceği tabiidir. Diğer taraftan, söz konusu istisnadan yararlanılarak iktisap edilen aracın beş yıldan fazla kullanarak elden çıkarması durumunda ÖTV aranmayacağı açıktır.”
Bu kapsamda, ÖTV indirimli satın alınan araba 5 yıllık süre dolmadan engelli bir başka vatandaşa satışı veya takası durumunda ilk iktisap tarihinden itibaren beş yıllık süre dolmamış olan bir başka malul ve engelli ile araçların ÖTV aranmadan takas etmeniz mümkün olmamaktadır. Dolayısıyla 5 yıllık süre içinde satış işlemi yapmak istemeniz halinde, ÖTV Kanununun (15/2-a) maddesi uyarınca, aracın kayıt ve tescil tarihinde geçerli olan oranlar üzerinden hesaplanan ÖTV bedelinin aracı satın alanlar tarafından beyan edilip ödenmesi gerekmektedir.
Engelli araç sınırı ne kadar oldu 2022?
Engelli kişilerin, sosyal yaşamlarına destek olmak amacıyla bazı pozitif ayrımcılık hakları bulunmaktadır. Bu haklardan bir tanesi de ÖTV indirimidir. ÖTV muafiyeti hakkından yararlanmak için %90 ve üzeri engelli raporu ve %90 altı “özel tertibatlı araç kullanabilir” engelli raporu olması gereklidir. Engelli bireylerin araç alım sınırı 2022 yılında 450.500 TL’ye yükseltildi.
Vasi araç alabilir mi?
Engellilik durumu olması nedeniyle mahkeme tarafından engelli kişiye vasi atanan kişilerin, engelli raporu %90 ve üzeri olması durumunda ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) indiriminden yararlanarak araç alma hakkı bulunur.
Engelli araç alımında indirim ne kadar?
Engelli ÖTV indirimi hakkından yararlanmak isteyen engelli kişiler 1.6 silindir motor hacimine sahip ve sıfır kilometre araçları tercih etmelidir. Normal şartlarda ÖTV tutarına ek olarak %18’lik bir KDV eklenir. Fakat engelli raporu ile alınan taşıtlarda %40’lara varan indirimler söz konusu olmaktadır.
İyi günler, yaşım 48 , hastaneye sağlık kuruluna gittim , ne için başvuru yapacaksınız dediler ; dedim engellilik için , sonradan kutucuklarda gördüm benim için işaretlenen kutucukta , engelli hakları (2022) yazıyordu ve rapor geldi %85 olarak , acaba araba İçin (ÖTV ) indirimi için başvuru yapmış olmadığımdan veya %90 olmadığından dolayı mı , açıklama kısımları boş? Yanlış mı ? Hareket ettim acaba ? ( Bedensel engelim yok) şimdi araba İçin tekrar başvuru mu yapmam lazım?
Aslında o kısım hastane için toplanan veriler. %40 ve üzeri iseniz engelli haklarından faydalanırsınız. ÖTV indirimli araç almak için %90 ve üzeri engelli oranına sahip olmalısınız. %90 altı ötv indirimli araç almak için engelli raporunda “özel tertibatlı araç kullanabilir” ifadesi yer almalıdır.